Kwas chlebowy – zdrowy, odżywczy i smaczny?

kwas_chlebowyTen, kto chociaż raz był na Ukrainie, Białorusi czy zwiedzał okolice Rosji z pewnością natknął się na kolorowe kramy, gdzie prosto z beczki zamiast piwa leje się orzeźwiający kwas chlebowy. W Polsce napój ten właśnie przeżywa swój renesans. Jego smakiem, można uraczyć się kupując go w sklepie albo przyrządzając samemu w domu.

Co kryje w sobie Kwas Chlebowy? Właściwości

W kwasie chlebowym można odnaleźć zarówno coś z popiwku, jak i piwa ciemnego. Właściwości tego napoju na pewno są niedoceniane. Co jednak wyróżnia ten powstający przez alkoholową czy kwaśną fermentację chleba razowego napój, to dość oryginalny smak pieczonego chleba i delikatny słodko – kwaśny aromat. Taki efekt uzyskuje się poprzez dodanie do roztworu chlebowego cukru, lub owoców, a także drożdży górnych.

Początkowo ten napój bezalkoholowy (teoretycznie, bo choć niewielkie, to jednak zawiera w sobie śladowe ilości alkoholu) wytwarzany był jedynie domowym sposobem w ukraińskich czy rosyjskich gospodarstwach domowych.
Od XIX wieku wraz z odtajnieniem jego receptury, zaczęto produkować go również na skalę masową. I choć być może w samym smaku różnica jest niewielka, to warto pamiętać, iż ten wytwarzany domowym sposobem, na bazie samych naturalnych składników utrzymuje się maksymalnie do dwóch – trzech dni, te sklepowe natomiast są już pasteryzowane i nafaszerowane bogatą gamą środków konserwujących. Ich zaletą jest jednak zdecydowanie dłuższy czas przydatności do spożycia – aż do 9 miesięcy.

Dobre, bo słowiańskie – sorry cola and pepsi!

Dziś kwas chlebowy kojarzony jest głównie z narodowym napitkiem Rosjan i Ukraińców. Jego historia ma jednak znacznie dłuższe tradycje. Wiele źródeł utrzymuje bowiem, że już w X wieku jego walorami smakowymi raczyli się Słowianie, których również uważa się za autorów pierwszej receptury kwasu chlebowego. Między innymi to właśnie kwasem chlebowym wznoszono toast, kiedy Władimir, książę Kijowa przyjmował chrześcijaństwo. I choć może smak tego trunku na przestrzeni tysięcy lat nieco się zmienił, to wciąż czuć w nim resztę utajnionych receptur, które do XIX wieku znane były tylko w gospodarstwach domowych, zakonach i monastyrach.

Co jednak w Rosji, na Ukrainie czy Białorusi doceniane jest już od wielu wieków, do Polski przywędrowało dopiero w okresie międzywojennym. Początkowo sława o jego szlachetnym smaku i aromacie dobiegła jedynie do wschodnich ziem przygranicznych. Dziś jednak między innymi poprzez produkowanie kwasu chlebowego również przez nasze rodzime firmy jest znany w całej Polsce. Można nawet rzec, że obok Coca Coli czy piwa ciemnego jest równie często wybieranym napojem na upalne, letnie dni.

Jak powstaje kwas chlebowy?

Dziś w sklepie odnajdziemy wiele smaków kwasu chlebowego, dzięki czemu może być on bardziej słodki, kwaskowy czy też wytrawny. Jak wygląda proces wytwarzania kwasu? Oryginalny kwas chlebowy powstaje natomiast w procesie fermentacji pełnoziarnistego chleba, wody i cukru bądź owoców i drożdży. Jego bardzo niska zawartość alkoholu (między 0,7 do 2,2, %) powoduje, iż trunek ten zaliczany jest w zasadzie do napojów bezalkoholowych. Choć na półkach sklepowych obecnie nie brakuje kwasu chlebowego, to wciąż wielu jego prawdziwych fanów i smakoszy przygotowuje go w warunkach domowych, zwłaszcza że składniki na ów napój mamy zawsze pod ręką – chleb razowy i żytni, cukier, drożdże, rodzynki, suchy ryż, otarta skórka z cytryny i oczywiście woda.

W sklepach dostępna jest natomiast zarówno jego wersja eko, jak i ta bardziej masowa. Większość producentów bowiem stosuje w produkcji naturalne składniki, wykorzystując wodę źródlaną, słód żytni, jak i jęczmienny. Dobra kompozycja składników, powoduje bowiem, że jego ciepłą brązową barwę, orzeźwiający smak, jak i przyjemny aromat uzyskuje się z powodzeniem bez dodawania sztucznych barwników czy substancji słodzących.

Kwas chlebowy przepis na własny orzeźwiający napój

Chcesz poznać przepis na kwas chlebowy? Domowy kwas chlebowy z pewnością będzie dobrym uzupełnieniem letniej imprezy z grillem, zwłaszcza na bardzo upalne wieczory. Dobrze schłodzony długo trzyma niską temperaturę i nieporównywalnie do innych napojów szybko i skutecznie gasi pragnienie. Co potrzebujemy, by zabrać się do pracy? Poznaj sprawdzony przepis na kwas chlebowy własnej, domowej roboty.

  • 1 kilogram suchego chleba razowego,
  • 50 dkg chleba żytniego,
  • 500 gram cukru,
  • 3-4 dkg drożdży,
  • 10 litrów wody.

Najpierw przegotowaną wodę (około 5 litrów) z chlebem pozostawiamy na 24 godziny, następnie przecedzamy, a kawałki chleba przecieramy przez gazę. Dodajemy cukier, drożdże, a także dolewamy resztę wody. By drożdże zaczęły fermentować, woda musi być wcześniej przegotowana. Po 24 godzinach roztwór możemy przelać do szklanych butelek. Dla uzyskania lepszego efektu zbieramy jednak wcześniej powstałą na górze zawiesinę i jeszcze raz przecedzamy roztwór. Do tak przyrządzonego roztworu wrzucamy na koniec po kilka sztuk rodzynek, po czym szczelnie zamykamy i odkładamy w chłodne i ciemne miejsce przynajmniej na kilka dni.

Pływające na górze rodzynki są znakiem rozpoznawczym, kiedy nasz kwas chlebowy jest gotowy do spożycia. Dla uzyskania innego smaku, zamiast rodzynek możemy do roztworu dodać owoce (dobrze komponuje się z żurawiną czy cytryną) bądź soki owocowe.

Może jednak kwas chlebowy ze sklepu?

Dla tych więc bardziej niecierpliwych kwas chlebowy w różnych wersjach dostępny jest w sklepie. Jak jest cena kwasu chlebowego w sklepie?Jaka jest cena kwasu chlebowego w zależności od marki?

  • Van Pur różne smaki (cena około 4 zł za 1,5 litra),
  • Alosa (cena około 3 zł za 1 litr),
  • Gubernija (cena około 5 zł za 1,5 litra),
  • Lidzki (cena około 4,50 za 1,5 litra),
  • Augustowianka (cena około 3 zł za 1,5 litra).

Dla tych, co lubią szukać własnych, oryginalnych smaków kwas chlebowy z pewnością nie będzie trudny do wykonania. Ponadto trunek ten jest idealny na upalne dni, a dzięki odżywczym składnikom, nie będzie przesady, by stukając się nim w gronie przyjaciół czy znajomych powiedzieć sobie „na zdrowie”.